Bezpieczeństwo w ruchu drogowym w Polsce

            

źródło zdjęcia: https://pixabay.com/pl/vectors/znak-ostrzegawczy-powolny-ruchu-36602/

   W ostatnich latach możemy mówić o intensywnym rozwoju w dziedzinie motoryzacji. Ogromny postęp zauważalny jest również w Polsce. Według badań przeprowadzonych przez Główny Urząd Statystyczny w 2016 roku liczba zarejestrowanych pojazdów samochodowych i ciągników wyniosła 28,6 mln, co daje wynik o 1,2 mln wyższy niż przed rokiem. Samych samochodów osobowych po rejestracji odnotowano 21,7 mln. I jest to wynik o 4,6% wyższy, niż przed rokiem. Liczbami, które najbardziej uwydatniają rozwój transportu są wyniki dotyczące pojazdów przypadających na 1000 ludności. W 2000 roku auto miał około co czwarty mieszkaniec Polski, a w 2013 - już co drugi. W roku 2016 na każdego z nas przypadało już 0,564 auta osobowego. Spadek cen samochodów używanych, bogacenie się społeczeństwa, relatywnie mniejsze bezrobocie i ciągły rozwój dziedziny transportu będzie powodować stały wzrost liczby pojazdów na polskich drogach. Korzyści płynące z  transportu drogowego są oczywiście niezaprzeczalne i niepodważalne. To nowe miejsca pracy, większe wpływy z podatków, rozwój gospodarczy. Istnieje niestety też druga strona medalu. Duża liczba samochodów to potencjalnie większe zagrożenie dla uczestników ruchu drogowego czy środowiska naturalnego. Monitorowanie i zwalczanie zagrożeń związanych z tą dziedziną życia publicznego jest ważnym elementem zapewnienia bezpieczeństwa wewnętrznego państwa i stanowi duże wyzwanie dla instytucji państwowych i samorządowych. Wypadki w dalszym ciągu nie są postrzegane jako istotny problem. Tylko w latach 2007–2016 odebrały one życie prawie 40 tys. ofiar, natomiast kolejne 493 tys. osób zostało w tych zdarzeniach rannych. Koszty zdarzeń drogowych w Polsce opiewają na ponad 28 miliardów złotych rocznie. To kwota astronomiczna. Dla porównania - ponad 20 miliardów złotych to roczny koszt głośnego programu 500+. Choć na przestrzeni ostatnich lat sytuacja ulega widocznej poprawie w tym zakresie, to Polska, porównując ją do pozostałych krajów Unii Europejskiej, nadal pozostaje w tyle jako kraj o bardzo niskim poziomie bezpieczeństwa  w komunikacji. Wśród wad polskiego systemu sieci drogowej wymienia się brak odpowiedniej hierarchii ciągów ulic ze względu na funkcje czy zadania. Zagrożenie stanowi także ruch tranzytowy łączący się z ruchem lokalnym i dojazdowym. W erze globalizacji bezpieczeństwo komunikacyjne staje się wyzwaniem polityki wewnętrznej państwa. Państwo polskie posiada szereg uprawnień dotyczących zapewniania bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Są to różnego rodzaju akty prawne i strategie działań, zarówno zakładające ogólną działalność organów państwa oraz służb mundurowych na ochrony ruchu drogowego, jak również penalizujące poszczególne czyny zakłócające ten porządek. Najważniejszym (najwyższym w hierarchii) aktem prawnym, który reguluje kwestie dotyczące tematu jest Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku.

               Mimo starań państwa polskiego, stan bezpieczeństwa na polskich drogach cały czas pozostawia wiele do życzenia. Co więcej, niektóre nieudolne decyzje władz powodują nawet efekt odwrotny do zakładanego. Tak było i jest w przypadku fotoradarów usytuowanych w miejscach nieprzeznaczonych do ich użycia (np. na prostych odcinkach drogi zamiast przed miejscami szczególnie niebezpiecznymi). Skłania to do refleksji czym podyktowana jest taka decyzja i czy przypadkiem nie istnieją kwestie ważniejsze niż życie i zdrowie obywateli. Redaktor Tomasz Szczuraszek widzi problem w opieszałości i zaniedbaniach polskich władz: „niski poziom bezpieczeństwa ruchu drogowego jest konsekwencją lekceważenia przez wiele osób, w tym samych drogowców, udziału drogi oraz prędkości jazdy" (...). „[wynika to głównie z] wieloletniego ignorowania przez polskie władze problemów bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz błędnej (od wielu lat w naszym kraju) interpretacji oficjalnych statystyk zdarzeń drogowych". 

               Bezpieczeństwo ruchu drogowego jest nieodzowną częścią bezpieczeństwa wewnętrznego. Jego rola będzie wciąż rosnąć, ze względu na zintensyfikowany rozwój transportu, coraz większą liczbę pojazdów na drogach, rozwój infrastruktury drogowej. Choć ograniczenie niebezpiecznych zdarzeń drogowych do zera to misja niemożliwa, to z pewnością można podejmować starania w celu ich zredukowania. 

Źródła: 

• Bezpieczeństwo Ruchu Drogowego na Warmii i Mazurach, Michalski R. (red.),  [w:] Biuletyn WR BRD nr 1/2003, Olsztyn 2003.
• Bezpieczeństwo ruchu miejskiego, Szczuraszek T. (red.),  Warszawa 2005.
• Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa. Wybrane zagadnienia, S. Sulowski, M. Brzeziński (red.), Warszawa 2009. 
• Barcik J., Czech P., Wpływ infrastruktury drogowej na bezpieczeństwo ruchu - część 2, [w:] Zeszyty naukowe Politechniki Śląskiej, Katowice 2010. 
• Hermeliński W., Bezpieczeństwo publiczne a prawo jednostki do prywatności,  [w:] czasopismo Palestra 58/1-2, Warszawa 2013. 
• Korjat A., Bezpieczeństwo ruchu drogowego. Dylematy i wyzwania przemian kulturowych, Toruń 2010. 
• Marek A., Prawo wykroczeń (materialne i procesowe), Warszawa 2012. 
• Michalski R. (red.), Bezpieczeństwo Ruchu Drogowego na Warmii i Mazurach, [w:] Biuletyn WR BRD nr 1/2003, Olsztyn 2003.
• Główny Urząd Statystyczny, http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/transport-ilacznosc/transport/transport-wyniki-dzialalnosci-w-2016-r-,9,16.html [dostęp: 8.12.2016r.]. 
• Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego (KRBRD), http://www.krbrd.gov.pl/pl/krajowa-rada-bezpieczenstwa-ruchu-drogowegokrbrd.html [dostęp 8.12.2017r.].
• Narodowy Program Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego 2013-2020, http://www.krbrd.gov.pl/pl/narodowy-program-brd.html [dostęp 8.12.2017r.]. 
• Stan bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz działania realizowane w tym zakresie w 2016r., http://www.krbrd.gov.pl/files/file_add/download/407_stan-bezpieczenstwaruchu-drogowego-oraz-dzialania-realizowane-w-tym-zakresie-w-2016-r..pdf [dostęp 8.12.2017r.]. 
• Wypadki drogowe w 2016 roku, http://statystyka.policja.pl/download/20/236480/Wypadki2016.pdf [dostęp 8.12.2017r.].
• Wypowiedź Elżbiety Rafalskiej, minister rodziny, pracy i polityki społecznej, http://www.fakt.pl/pieniadze/finanse/ile-rzad-wyda-na-program-rodzina-500-plus-w2017-roku-mowi-elzbieta-rafalska/jt3b2rt [dostęp 8.12.2017r.].

Liczba znaków bez źródeł: 4299

Autor: Bartosz Tyrka

Kopiowanie i powielanie zabronione. Tekst jest chroniony prawami autorskimi.